Praca zdalna a wypadek przy pracy
Ostatni rok z powodu koronawirusa spowodował, że wielu pracowników wykonujących dotychczas swoją pracę w siedzibie pracodawcy, zmuszona była wykonywać pracę zdalnie, pracując we własnym mieszkaniu. Obecnie, cześć pracowników wróciła już do swoich zakładów pracy, inni nadal pracują zdalnie i nie chcą powrotu do zakładu pracy. Jeszcze inni pracują hybrydowo. Pracując zdalnie, pracownicy mają większą swobodę decydowania o organizacji pracy.
W związku coraz powszechniejszym home office, pojawiają się wątpliwości pracowników dotyczące m.in. ewentualnego wypadku przy pracy.
Czym zatem jest wypadek przy pracy? Jakie elementy muszą wystąpić, aby zdarzenie mogło zostać uznane za wypadek przy pracy podczas wykonywania jej zdalnie? Czy poparzenie się wrzątkiem podczas robienia kawy w przerwie od pracy może być uznane za wypadek przy pracy?
Definicję wypadku przy pracy znajdziemy w Ustawie o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Zgodnie z art. 3 ust. 1 przywołanej wyżej ustawy za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Z powyższego wynika, że aby zdarzenie uznać za wypadek przy pracy musi być ono nagłe, przyczyna musi pochodzić z zewnątrz, skutkiem zdarzenia jest uraz lub śmierć pracownika oraz zdarzenie ma związek z pracą. Te elementy muszą wystąpić równocześnie, by mogły być uznane za wypadek przy pracy.
Przy wykonywaniu pracy w trybie zdalnym, wypadkiem przy pracy nie będzie na przykład złamanie nogi podczas schodzenia ze schodów, aby wyrzucić śmieci, choćby wystąpiło w godzinach pracy. Gdyby jednak ten sam pracownik, złamał nogę wychodząc do sklepu, na polecenie przełożonego, w celu zakupu nowego kabla do laptopa, zdarzenie byłoby zostać uznane za wypadek przy pracy.
Przy ocenie czy zdarzenia stanowi wypadku przy pracy, istotne jest, by nie doszło do rozerwania związku z pracą. Przykładem może być poparzenie się podczas przygotowywania posiłku w ramach krótkotrwałej przerwy w pracy zaliczanej do czasu pracy. Takie zdarzenia mogą być uznane za wypadek przy pracy, o ile nie doszło do zerwania związku z pracą.
Warto na koniec zaznaczyć, że kryteria kwalifikowania zdarzenia jako wypadku przy pracy nie zawsze są tak jednoznaczne jak mogłoby się wydawać, a każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie i skonsultować sprawę z profesjonalistą – radcą prawnym lub adwokatem.